Będąc osobą prowadzącą własną działalność gospodarczą w Norwegii możesz korzystać z zasiłku chorobowego, jednak na innych zasadach niż osoby zatrudnione na umowie. Sprawdź, jak wyliczane jest to świadczenie w przypadku przedsiębiorców oraz co możesz zrobić, by dodatkowo zabezpieczyć się na wypadek choroby.
Jako osoba prowadząca działalność na własny rachunek masz prawo do zasiłku chorobowego od siedemnastego dnia choroby, a kwota świadczenia stanowi 80% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. Pierwsze 16 dni liczone są od chwili wizyty u lekarza lub otrzymania informacji od NAV o niezdolności do pracy.
W przypadku osób prowadzących działalność na własny rachunek podstawa zasiłku chorobowego jest obliczana co do zasady na podstawie średniego dochodu uprawniającego do emerytury za ostatnie 3 lata, jednak z ograniczeniem do 6-krotności podstawowej kwoty składki na ubezpieczenie społeczne (6G). Wyjątki mogą mieć zastosowanie, jeśli niedawno rozpocząłeś działalność na własny rachunek lub nastąpiły trwałe zmiany w Twojej sytuacji zawodowej lub działalności gospodarczej.
Jako przedsiębiorca masz też możliwość wykupienia dodatkowego ubezpieczenia oprócz zasiłku chorobowego.
Ile dni chorobowego przysługuje przedsiębiorcy?
Osoba prowadząca działalność na własny rachunek może pobierać zasiłek chorobowy maksymalnie przez 52 tygodnie. Znaczenie ma, czy jesteś częściowo na zwolnieniu lekarskim, czy też jesteś całkowicie niezdolny do pracy. Okresy niezdolności do pracy z powodu choroby sięgające 3 lat wstecz sumuje się, jeżeli pomiędzy którymkolwiek z okresów upłynęło mniej niż 26 tygodni.
Po wyczerpaniu prawa do zasiłku chorobowego, tj. otrzymywaniu zasiłku chorobowego przez 52 tygodnie, musisz mieć 26 tygodni bez pobierania zasiłku chorobowego, abyś ponownie był uprawny do jego otrzymywania.
Jak dokładnie wyliczany jest zasiłek chorobowy?
Według zasady NAV, podstawą zasiłku chorobowego jest roczny dochód uprawniający do emerytury wyliczony ze średniej za ostatnie trzy lata. Roczny dochód uprawniający do emerytury za dany rok musi zostać ustalony zgodnie z kwotą bazową G obowiązującą w momencie zwolnienia chorobowego. Do obliczenia za dany rok uwzględnia się jedynie jedną trzecią dochodu mieszczącej się w przedziale od sześciokrotności do dwunastokrotności kwoty bazowej G. Nie wlicza się dochodów przekraczających dwunastokrotność kwoty podstawowej.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego NAV uwzględnia wyłącznie informacje dostępne w chwili zgłoszenia choroby, w tym roczne rozliczenie podatkowe. Jeżeli w chwili wydawania decyzji rozliczenie podatkowe było dostępne, lecz NAV nie otrzymał o nim informacji, do kalkulacji uwzględniany jest dochód za dany rok, udokumentowany z rozliczenia przez przedsiębiorcę. Jeżeli w momencie podjęcia decyzji nie jest jeszcze dostępne rozliczenie podatkowe, NAV nie uwzględnia dochodu za dany rok. Również w przypadkach, gdy dochód ma charakter uznaniowy, podstawę zasiłku chorobowego urząd oblicza na podstawie ustalonego dochodu uprawniającego do emerytury.
Zasiłek chorobowy z NAV ma rekompensować niezdolnemu do pracy przedsiębiorcy utratę dochodu wliczającego się do emerytury (pensjonsgivende inntekt). Warto wiedzieć, że jeżeli przedsiębiorca ma duże odliczenia, dochód wliczający się do emerytury może być niski, nawet jeśli dochód brutto z działalności gospodarczej jest wysoki.
Od tej głównej zasady obowiązuje wyjątek. Urząd stosuje go wtedy, gdy nastąpiła trwała zmiana w sytuacji zawodowej lub działalności przedsiębiorcy. W takim wypadku dochód może zostać ustalony przez NAV na podstawie orzeczenia. Jako dokumentację wykorzystuje się wtedy na przykład oświadczenie księgowego lub audytora. Przykładami trwale zmienionej sytuacji zawodowej może być przejście z pozycji pracownika najemnego na samozatrudnioną osobę lub rozpoczęcie pracy przez współmałżonka w przedsiębiorstwie, w związku z czym za podstawę przyjmuje się nowy podział dochodów.
Dodatkowe ubezpieczenie dla przedsiębiorcy
Osoby prowadzące działalność na własny rachunek mają prawo do wykupienia dobrowolnego, dodatkowego ubezpieczenia uzupełniającego pokrywającego zasiłek chorobowy w wysokości 80% od pierwszego dnia choroby, 100% od siedemnastego dnia choroby lub 100% od pierwszego dnia choroby.
Typy ubezpieczenia dodatkowego dla osób samozatrudnionych:
- 80% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego od 1. dnia choroby włącznie: 3,0% przewidywanego rocznego dochodu z działalności gospodarczej uprawniającego do emerytury (od 01.01.2024);
- 100% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego od 17. dnia choroby włącznie: 1,3% przewidywanego rocznego dochodu z działalności gospodarczej uprawniającego do emerytury (od 01.01.2024);
- 100% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego od 1. dnia choroby włącznie: 11,0% przewidywanego rocznego dochodu z działalności gospodarczej uprawniającego do emerytury (od 01.01.2024);
