Wielu Polaków pobierających w Norwegii zasiłek rodzinny otrzymało z NAV informację, iż muszą zwrócić część wypłaconych kwot, bowiem teoretycznie przysługiwało im prawo do pobierania zasiłku w Polsce. Radzimy, jak tego uniknąć.
Listy z NAV z informacją o konieczności zwrotu części wypłaconego świadczenia rodzinnego w Polsce otrzymały setki osób, których dzieci mieszkają z drugim rodzicem w kraju pochodzenia. Norweski urząd tłumaczy, że jest zmuszony pomniejszyć kwotę zasiłku, bo odkąd w życie wszedł przepis o wyprowadzaniu w Polsce 500 plus, to Polska jest dla swoich obywateli pierwszym krajem zobowiązanym do wypłaty świadczenia. NAV pomniejsza zatem kwotę barnetrygd o 500 plus i domaga się zwrotu „nadpłaconego” zasiłku. Nawet w przypadkach, gdy dana osoba nigdy nie wnioskowała w Polsce o rodzinne.
Na niewiele zdają się tłumaczenia, iż beneficjentowi w ogóle nie należał się zasiłek rodzinny w Polsce. Strona norweska wciąż wychodzi z założenia, iż polskie przepisy są tożsame z norweskimi. Nie przyjmuje na przykład tłumaczenia, że o polski zasiłek rodzinny nie można się starać wstecz.
Biurokratyczne zawiłości
Żeby nie narażać się na problemy podczas pobierania zasiłku rodzinnego w Norwegii i ewentualność utraty części pieniędzy, należy złożyć w Polsce wniosek o 500 plus. I to nawet w przypadku, jeśli to świadczenie nam się nie należy. Złożenie wniosku otwiera jednak drogę do otrzymania odpowiedniej dokumentacji, która dla strony norweskiej będzie dowodem, iż nie mamy prawa do pobierania świadczenia w Polsce i nie otrzymywaliśmy go.
Przedstawiciele polskich MOPS-ów twierdzą, że również dla nich różnice i zawiłości prawne występujące miedzy dwoma krajami to duży kłopot. Ośrodek nie ma możliwości wydać dokumentu mówiącego, że danej osobie zasiłek się nie należał. Może jedynie wystawić potwierdzenie, kiedy dana osoba złożyła wniosek o zasiłek, na który otrzymała odpowiedź odmowną.
Jeśli nie złożymy wniosku o 500 plus w Polsce, strona norweska może wciąż zakładać, iż chociaż nie składaliśmy, to mieliśmy teoretyczne prawo do pobierania świadczenia. Jedyny sposób, by wyprowadzić ją z błędu, to jak najszybciej złożyć wniosek w Polsce, aby mieć jasne potwierdzenie, iż wnioskowano o świadczenie i otrzymano odpowiedź odmowną.
Najlepsze wyjście
Podsumowując, każdy, kto pobiera zasiłek rodzinny (barnetrygdt) w Norwegii na dziecko zamieszkałe w Polsce, powinien jak najszybciej złożyć w kraju pochodzenia wniosek o 500 plus. Może to zrobić również jego małżonek. Dzięki temu uzyska pewność, że jeśli norweski NAV zechce skontrolować prawo otrzymywania do zasiłku i w tym celu prześle zapytanie do strony polskiej, otrzyma wymaganą przez siebie przepisami odpowiedź, iż formularz o świadczenie został złożony i odrzucony. Na listopad 2017 roku jest to jedyne zadawalające rozwiązanie w sensie prawnym.