Wyjechałeś do Norwegii w poszukiwaniu lepiej płatnej pracy? Chciałeś zyskać cenne doświadczenie w zawodzie? Teraz zbliża się koniec trwania Twojej umowy o pracę lub sam planujesz ją rozwiązać i wrócić do kraju? Zanim podejmiesz decyzję o wyjeździe, powinieneś najpierw otrzymać od pracodawcy rozwiązanie umowy lub złożyć wypowiedzenie. Dowiedz się więcej, jak przebiega rozwiązanie umowy o pracę w Norwegii.
Zdobycie pracy na podstawie rzetelnie sporządzonej umowy zapewnia pracownikowi wiele przywilejów. Na jej podstawie można m.in. wnioskować o stosowny zasiłek po ustaniu stosunku pracy. Jednak podpisanie dokumentu jest wiążące dla obu stron i pracownik również ma pewne obowiązki, np. nie może odejść z pracy z dnia na dzień. Aby zrezygnować ze stanowiska, najpierw trzeba złożyć stosowne wypowiedzenie. Jest to podstawowy dokument rozwiązujący stosunek pracy nie tylko w Polsce, ale także w Norwegii.
Złożenie wypowiedzenia za porozumieniem stron – Norwegia
Chcesz zrezygnować z pracy zgodnie z prawem? Pamiętaj, że wypowiedzenie musi zostać złożone w formie papierowej i doręczone do rąk własnych lub za pośrednictwem poczty, np. listem poleconym od pracodawcy lub pracownika działu HR (human resources) firmy. Jedynie takie formy pozwolą uniknąć wątpliwości oraz sporów o to czy faktycznie i ewentualnie kiedy nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy.
Wypowiedzenie może złożyć zarówno pracownik, jak i pracodawca. Przy czym:
- osoba zatrudniona może to zrobić w dowolnym momencie i bez podania wyraźnej przyczyny,
- zatrudniający musi nie tylko odpowiednio wcześniej powiadomić członka zespołu o swoim zamiarze, ale także podać powód swojej decyzji.
Istnieje także możliwość natychmiastowego rozwiązania stosunku pracy. Jednak należy pamiętać, że ta możliwość jest dostępna wyłącznie, jeśli jedna ze stron nie wywiązuje się z zapisów umowy lub łamie przepisy prawa.
Zasady wypowiedzenia umowy – Norwegia
W przypadku rezygnacji ze stanowiska przez pracownika nie obowiązują szczególne wymogi dotyczące informacji zawartych w treści wypowiedzenia. Ma być proste, zwięzłe i „na temat”. Najważniejsze jest, aby na dokumencie znalazł się jego własnoręczny podpis – tylko tak nabierze on mocy prawnej. Oprócz tego w wypowiedzeniu należy:
- umieścić swoje dane osobowe i dane pracodawcy;
- podać informację o chęci rezygnacji z pracy;
- wskazać jakie stanowisko opuszczasz w firmie;
- wpisać datę rozwiązania stosunku pracy, czyli kiedy ostatni raz pojawisz się w firmie.
Od pracownika nie wymaga się podania przyczyny rezygnacji z pracy. Natomiast pracodawca ma prawo zachęcać go do pozostania na stanowisku i np. zaoferować podwyżkę lub premię.
Po złożeniu wypowiedzenia trzeba przychodzić przez cały czas do pracy i wykonywać rzetelnie swoje obowiązki aż do ostatniego dnia. Zaniechanie tego może narazić firmę na straty, za co można zostać pociągniętym do odpowiedzialności przed sądem. Dlatego tak ważne jest, aby umieścić datę zakończenia pracy w wypowiedzeniu – nikt nie będzie mieć wątpliwości, kiedy ostatni raz pojawisz się na stanowisku.
Niektórzy pracodawcy nie wymagają wykonywania swoich obowiązków w okresie wypowiedzenia. Jednak, żeby uniknąć nieporozumień, warto poprosić szefa o to, żeby potwierdził taką chęć na piśmie. Dzięki temu nie będzie mieć podstaw, aby posądzić Cię o porzucenie stanowiska. Mimo to należy pozostawać w gotowości do wykonywania swojej pracy i, jeśli pracodawca wyrazi taką chęć, wrócić do firmy.
Czytaj więcej: 26 400 osób straci prawo do zasiłku dla bezrobotnych w Norwegii
Wypowiedzenie pracy w Norwegii przez pracodawcę – postępowanie
Pracodawca, który chce zawiadomić pracownika o rozwiązaniu stosunku pracy, powinien go o tym poinformować, zanim wręczy mu wypowiedzenie. Następnie musi dać mu 14 dni na ewentualne przeprowadzenie negocjacji, podczas których członek zespołu ma prawo do skorzystania z usług doradcy. Pracownik może wystąpić z prośbą o taką rozmowę sam, a pracodawca ma dwa tygodnie na jej zorganizowanie.
Kolejnym obowiązkiem zatrudniającego jest sformułowanie odpowiedniego wypowiedzenia. Oprócz podstawowych informacji, czyli danych osobowych osoby zatrudnionej i firmy, powinien przedstawić:
- prawo pracownika do przeprowadzenia negocjacji w sprawie wypowiedzenia;
- terminy mające zastosowanie do negocjatorów i procesów sądowych;
- przeciwko komu należy skierować ewentualny pozew;
- prawo do pozostania na stanowisku podczas negocjacji lub procesów sądowych.
Pamiętaj! Pracodawca nie może zmusić Cię do złożenia rezygnacji. Jeśli uważasz, że z jego strony padła taka propozycja, powinieneś zgłosić to do odpowiednich jednostek.
Wypowiedzenie pracy w Norwegii a zasiłek
Masz wątpliwości, czy zwolniono Cię na podstawie faktów? Możesz zażądać pisemnego uzasadnienia, dlaczego pracodawca chce rozwiązać z Tobą umowę. Jednak pamiętaj, musi to być solidny powód, np. zaniechanie wykonywania swoich obowiązków, praca poniżej oczekiwań, czy redukcja stanowisk.
Następnie po otrzymaniu wypowiedzenia przysługuje Ci prawo do ubiegania się o zasiłek dla bezrobotnych. To świadczenie przysługuje osobom, które:
- przez ostatni rok zarobiły min. 149 787 NOR lub ich dochód z ostatniego półtora roku wyniósł 299 574 NOR;
- były zatrudnione na umowie o pracę przez jeden dzień;
- zarejestrowały się w systemie NAV i regularnie wypełniają plan aktywności zawodowej.
Warto pamiętać, że wniosek o wypłatę zasiłku trzeba złożyć co najmniej na tydzień przed zakończeniem trwania umowy o pracę. Najpóźniej można zrobić to dzień po otrzymaniu wynagrodzenia. Po tym czasie przepada część zasiłku.
Dodatkowo zawsze sprawdzaj, czy otrzymujesz to, do czego masz prawo w okresie wypowiedzenia. Jest to bardzo ważne, ponieważ przez brak wszystkich dokumentów możesz stracić prawo do zasiłku.
Warto pamiętać, że NAV nie wypłaci Ci zasiłku dla bezrobotnych za dwa pierwsze miesiące, jeśli sam złożysz wypowiedzenie lub jeśli umowa o pracę zostanie rozwiązana bez zachowania okresu wypowiedzenia określonego ustawą o środowisku pracy.
Czytaj więcej: Jak znaleźć pracę w Norwegii?
Okres wypowiedzenia – Norwegia
Czas rozwiązania umowy zależy od tego jak długo pracownik był zatrudniony i w jakim jest wieku. Osoby, które są zatrudnione u jednego pracodawcy:
- krócej niż 5 lat, mają okres wypowiedzenia 1 miesiąc;
- od 5. do 10. lat – 2 miesiące;
- powyżej 10. lat – 3 miesiące.
Jednak od tej zasady są pewne wyjątki. W Norwegii osoby po 50. roku życia, zatrudnione u jednego pracodawcy powyżej 10. lat mają prawo do dłuższego okresu wypowiedzenia. Dla osób pomiędzy 50. a 54. rokiem życia jest to 4 miesiące. Pracownicy, którzy mają od 55. do 59. lat, będą musieli poczekać na opuszczenie stanowiska 5 miesięcy, natomiast osoby powyżej 60. roku życia, aż pół roku.
Okres wypowiedzenia rozpoczyna się od pierwszego dnia następnego miesiąca po złożeniu dokumentu. Dla przykładu, jeśli pracodawca lub pracownik otrzyma pismo kończące współpracę dnia 15 marca, okres wypowiedzenia biegnie od 1 kwietnia. Na krótszy okres wypowiedzenia niż miesiąc pozwala tylko układ zbiorowy.
W przypadku wypowiedzenia umowy przez pracownika okres wypowiedzenia nigdy nie przekracza 3. miesięcy.
Ochrona przed zwolnieniem
Prawo w Norwegii chroni pracownika nie tylko przed próbą wyłudzenia czy oszustwa, ale także przed zwolnieniem w szczególnych okolicznościach. Pracodawca nie może zwolnić pracownika:
- w czasie choroby – okres ochrony trwa przez pierwsze 12 miesięcy, zaczynając od pierwszego dnia powstania niezdolności do pracy. Po 12. miesiącu od zachorowania zastosowanie mają zwykłe zasady dotyczące obiektywnych podstaw zwolnienia;
- w czasie ciąży i urlopu rodzicielskiego w pierwszym roku życia dziecka – nie można zwolnić kobiety przez 12 miesięcy;
- po adopcji dziecka.
Jednakże odstępstwem od tej reguły jest podanie poważnego powodu zwolnienia w okresie ochrony. Mogą nim być np. masowe zwolnienia. W innym przypadku jest to niezgodne z prawem.
Bonus urlopowy w Norwegii a wypowiedzenie umowy o pracę
Każdemu pracownikowi przysługuje prawo do otrzymania feriepenger, czyli bonusu urlopowego. Co więcej, pracodawca ma obowiązek go wypłacić, nawet jeśli rozwiązał umowę z pracownikiem. Kwota powinna obejmować poprzedni i bieżący rok, i dodatkowo powinna być wypłacona wraz z ostatnim wynagrodzeniem.
Natomiast jeśli zatrudniający wypłaci Ci bonus dopiero rok później, będziesz musiał odprowadzić od niego podatek.
Wypowiedzenie umowy po norwesku – czy to konieczne?
Aby złożyć wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika w Norwegii, wzór powinien być przygotowany w języku norweskim. Tylko tak pracodawca będzie wiedzieć, co zamierzasz i nie pozostawisz mu żadnych wątpliwości, że opuszczasz stanowisko pracy. Tłumaczenie dokumentów może być problematyczne, a do tego nie jest mile widziane.
Zwolnienie się z pracy w Norwegii nie musi być straszne. Postępuj według powyższych wskazówek, a cały proces przebiegnie w miłej atmosferze. Powodzenia!
