1 stycznia 2024 r. zmienią się w Norwegii przepisy dotyczące verneombud, czyli przedstawiciela ds. BHP. Wybrać i przeszkolić przedstawiciela będą musiały wszystkie firmy zatrudniające pięciu i więcej pracowników.
Przedstawiciel do spraw BHP to w norweskich firmach osoba, która reprezentuje interesy pracowników w zakresie bezpieczeństwa środowiska pracy. Pracownik, któremu po przeszkoleniu powierza się taką rolę, sprawdza, czy w miejscu (lub miejscach) pracy wszystko odbywa się zgodnie z przepisami o środowisku pracy. Ma eliminować ewentualne zagrożenia dla zdrowia, życia i dobrostanu pracowników. Co to oznacza w praktyce? Na przykład w sytuacji, gdy szef chce, aby pracownik używał zepsutej wiertarki, nadłamanej drabiny albo samochodu z niesprawnymi hamulcami, verneombud ma do tego nie dopuścić. Jednocześnie to on ma się upewnić, iż pracownicy zapoznali się z zasadami bezpieczeństwa i wiedzą na przykład, jak wykonywać swoje zadania bez stwarzania zagrożenia dla siebie lub innych. Do niego należy też zagwarantowanie, że w razie wypadku przy pracy zostanie w tej sprawie złożony odpowiedni raport.
Przedstawiciel do spraw BHP ma pełnić aktywną rolę w dyskusjach w firmie dotyczących środowiska pracy, reprezentować interesy kolegów i być na bieżąco z przepisami. Zwykle nie jest to rola płatna, bo do zadań każdego pracownika należy dbanie o bezpieczeństwo pracy.
Nowe przepisy dotyczące verneombud
Od 1 stycznia wielu nowych pracowników podejmie się tych zadań, bowiem przepisy nałożą obowiązek powołania verneombud również w małych firmach. Wcześniej przepisy nakazywały powołanie pracownika do tej roli, jeśli firma liczyła więcej niż dziesięciu pracowników. Teraz trzeba będzie powołać taką osobę w każdej firmie zatrudniającej więcej niż cztery osoby. Jeśli zatem prowadzisz w Norwegii firmę i zatrudniasz pięciu lub więcej pracowników, musisz powołać przedstawiciela do spraw BHP.
W myśl nowych przepisów verneombud powinien też zadbać o zintegrowanie w środowisku pracy osoby wypożyczone przez agencje pracy albo świadczące usługi jako prywatni podwykonawcy. Każdy pracownik znajdujący się w środowisku pracy jest teraz pod kuratelą przedstawiciela do spraw BHP.
Firmy zatrudniające więcej niż 10 pracowników albo takie, w których istnieje taka potrzeba z innych powodów niż wielkość załogi, mogą (choć nie muszą), powołać dwie lub więcej osób do wykonywania zadań przedstawiciela do spraw BHP.
Mniej niż 5 pracowników
Firmy zatrudniające mniej niż pięciu pracowników mają możliwość ustalenia, że nie powołują verneombud. Ustalenie powinno być pisemne, należy je dołączyć do dokumentów firmowych. Takie postanowienie zachowuje ważność przez dwa lata, potem należy sporządzić kolejne. W każdym przypadku Arbeidstilsinet może po całościowym przyjrzeniu się firmie stwierdzić arbitralnie, iż powinna ona powołać przedstawiciela do spraw BHP.
Verneombud jest wybierany na dwa lata. Jeśli wybrany do tej roli pracownik kończy umowę przed upływem swojej kadencji, w jego miejsce firma powinna wybrać inną osobę. Za kontrolowanie, czy firmy powołały przedstawiciela ds. BHP odpowiada Norweska Inspekcja Pracy Arbeidstilsinet.