Zarobki marynarzy i rybaków pracujących na morzu mogą być przedmiotem zainteresowania zarówno urzędu w kraju pochodzenia pracownika, jak i w miejscu jego pracy. Decyzja o tym, gdzie należy złożyć zeznanie podatkowe zależy od indywidualnej sytuacji podatnika. Dowiedz się, jakie formalności czekają rybaków i marynarzy i z jakich ulg podatkowych mogą oni skorzystać, składając swoje zeznanie.
Gdzie złożyć zeznanie podatkowe, pracując na morzu w Norwegii?
Wszyscy marynarze pracujący na norweskich statkach będących w rejestrze NOR podlegają norweskim urzędom skarbowym. Podobnie sytuacja wygląda, jeżeli statek pływa pod inną (niż norweska) banderą, ale pracuje w obrębie norweskiego szelfu kontynentalnego. Sytuacjom, w których polskich marynarzy pracujących na norweskich statkach obowiązuje opodatkowanie również w Polsce zapobiega (od 2019 roku) polsko-norweska konwencja MLI (Multilateral Instrument to Modify Bilateral Tax Treaties), w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.
Zarobki marynarzy a podwójne opodatkowanie
Aktualnie umowa pomiędzy Polską i Norwegią wprowadziła zasadę proporcjonalnego rozliczenia podatku dla wszystkich zagranicznych pracowników na statkach w komunikacji międzynarodowej, ale z faktycznym zarządem w Norwegii, pływających z banderą NIS (Norweski Międzynarodowy Rejestr Statków), marynarzy pływających na jednostkach pod banderą NOR (Norweski Zwyczajny Rejestr Statków), oraz wszystkich pracujących na wodach terytorialnych (w szelfie kontynentalnym).
Zarobki marynarzy podlegają opodatkowaniu zgodnie z metodą proporcjonalnego zaliczenia, co oznacza m.in. konieczność comiesięcznego płacenia zaliczek na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych w Polsce.
Obowiązujące polskie prawo o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi, że:
- każdy, kto przebywa większą część roku (ponad 183 dni) lub
- każdy, kto posiada tzw. centrum interesów osobistych, gospodarczych w kraju macierzystym (rodzina, która pozostała w kraju, posiadane nieruchomości, firmy etc.)
jest rezydentem podatkowym na terenie Polski i tutaj powinien płacić podatki. W sytuacji takiej jak powyższa, marynarzom przysługuje prawo do tzw. ulgi abolicyjnej.
Ulga abolicyjna – na czym polega?
Zarobki marynarzy, tj. dochód osiągany za granicą podlega opodatkowaniu w Polsce, ale od tego podatku, odlicza się podatek zapłacony poza krajem. Jest to tzw. proporcjonalne odliczenie podatku. Drugą możliwością jest metoda wyłączenia z progresją, która polega na pomniejszeniu podstawy opodatkowania w Polsce o dochód osiągnięty za granicą. Ten drugi sposób jest korzystniejszy dla podatnika, ale o zastosowaniu jednej bądź drugiej metody decyduje rodzaj podpisanej umowy pomiędzy państwami.
Ulga abolicyjna uprawnia polskich rybaków i marynarzy pracujących na morzu do ograniczenia poboru zaliczek podatkowych (na pisemny wniosek zainteresowanego), na podstawie art. 2 § 2a ustawy Ordynacja podatkowa.
Każdy marynarz ma również prawo do potrącenia zaliczek pobranych przez norweski urząd podatkowy w zeznaniu podatkowym składanym w Polsce. W wielu przypadkach zastosowanie tej ulgi oznacza, że dochód osiągany za granicą nie będzie praktycznie opodatkowany w Polsce.
Zniesienie ulgi
Co pewien czas pojawiają się informacje o trwających pracach nad zniesieniem ulgi abolicyjnej. W aktualnym porządku prawnym obowiązuje ona jednak nadal. Konsekwencją jej zniesienia będzie konieczność comiesięcznej zapłaty do Urzędu Skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, w wysokości 17%.
AKTUALIZACJA z dn. 22 II 2021 r.
Najnowsze zmiany w uldze abolicyjnej 2021 – marynarze mogą spać spokojnie!
Najnowsze doniesienia potwierdzają, że w rozliczeniu podatkowym 2021 ulga abolicyjna będzie funkcjonować na innych zasadach. Jej wysokość została od 1 stycznie 2021 ograniczona do kwoty 1360 zł rocznie. W praktyce oznacza to niestety powrót podwójnego opodatkowania, ponieważ podatnicy będą musieli dopłacić w Polsce różnicę w podatku od dochodu uzyskanego i opodatkowanego już za granicą.
To niekorzystna zmiana dla większości rozliczających, którzy posiadają polską rezydencję podatkową.
Marynarze i rybacy pracujący na morzu nadal mogą korzystać z ulgi bez ograniczeń.
Jakie ulgi i odliczenia przysługują marynarzom w Norwegii?
Każdy marynarz przebywający na statku ponad 130 dni może skorzystać z odpisu (Særskilt fradrag) w wysokości 30% dochodu od podstawy opodatkowania. Maksymalna wysokość odpisu to 80000 NOK dla marynarzy i 150000 NOK dla rybaków.
Warunkiem jego uznania jest praca na morzu w Norwegii (w norweskiej firmie), jako główne zajęcie w ogólnym czasie pracy. Odpis nie przysługuje pracownikom sezonowym i wszystkim, dla których rybołówstwo jest zajęciem dodatkowym. O zniżkę mogą się również ubiegać pracownicy pełniący inną rolę na statkach, np. kucharza. Warunkiem otrzymania zniżki jest wpis w rejestrze dla rybaków (Fiskermannstallet).
Dodatkową ulgą jest standardowy odpis 10% ze względu na warunki pracy na morzu oraz korzystna zmiana klasy podatkowej na 2. Warunkiem przejścia do niższej klasy podatkowej są zarobki współmałżonka poniżej kwoty odpowiadającej 45 870 NOK.
Wszelkie pomniejsze ulgi dotyczą najczęściej kosztów związanych z utrzymaniem dziecka poniżej 12 roku życia (koszty przedszkola, opieki, zajęć dodatkowych etc.), odsetek od kredytów hipotecznych i in. Wszystkie powyższe ulgi można ze sobą łączyć.
Więcej o odliczeniach podatkowych dla rybaków i marynarzy 🡪 https://www.pomoc-w-norwegii.com/odliczenia-podatkowe-dla-rybakow-i-marynarzy/
