Początek nowego roku to zwykle czas, w którym w życie wchodzą nowe przepisy. Nie inaczej jest w 2023. Sprawdź, co zmieniło się w norweskich zasadach 1 stycznia.
Niektóre z nowych regulacji wpłyną tylko na nielicznych, inne dotyczą każdego mieszkańca Norwegii. Sprawdź, które z nowych przepisów mogą dotyczyć ciebie. Poniżej prezentujemy najważniejsze zmiany, jakie 1 stycznia weszły w życie w Norwegii.
Prawo do darmowej pomocy prawnej
Usługi adwokackie są w Norwegii drogie, dlatego osoby o niskich dochodach mają prawo do darmowej pomocy prawnej (gratis rettshjelp). Wcześniej prawo do takiej pomocy miały osoby zarabiające nie więcej niż 320.000 NOK rocznie. Od 1 stycznia granica ta wynosi 350.000 NOK. Pary mają prawo do darmowej pomocy prawnej, jeśli ich roczny dochód nie przekracza 540.000 NOK.
Prawo do stałej posady
Generalnie pracownicy mają prawo do uzyskania pełnego zatrudnienia. Prawo to zostaje wzmocnione. Pracodawca wciąż może zaoferować pracownikowi część etatu, jednak musi to udokumentować i przedyskutować z mężem zaufania. Osoby zatrudnione na część etatu zyskują też pierwszeństwo przed innymi, aby uzyskać pełne zatrudnienie.
Więcej podatku dla bogatszych
Osoby zarabiające więcej niż 750 000 NOK rocznie zapłacą więcej podatku niż wcześniej. Ci, którzy zarabiają mniej niż wynosi ta granica, nie odczują obciążeń podatkowych.
Ulga podatkowa dla związkowców
Osoby przynależące do związków zawodowych płacą składki członkowskie. Wcześniej z tego tytuły można było skorzystać z ulgi podatkowej, odpisując maksymalnie 5.800 NOK rocznie. Teraz będzie można odpisać od dochodu więcej, czyli 7.700 NOK i w efekcie zapłacić nieco mniej podatku.
Mniejsza ulga dla oszczędnych
Młodzi ludzie oszczędzający na mieszkanie w ramach BSU będą mogli z tego tytułu odpisać mniej niż wcześniej od podatku. W roku 2023 wolno im będzie odpisać zaledwie 10% zaoszczędzonej sumy, podczas gdy wcześniej było to 20%.
Drożej dla zapominalskich
Pacjenci, którzy mają umówione wizyty w klinikach specjalistycznych (poliklinikk), już wcześniej musieli płacić za niestawienie się na spotkanie bez powiadomienia. Teraz zapominalstwo będzie droższe. Za umówioną wizytę, na którą pacjent nie stawił się w takiej placówce bez odwołania jej, trzeba zapłacić aż 1500 NOK. Pacjenci, którzy leczą się z powodu problemów ze zdrowiem psychicznym bądź z powodu uzależnień zapłacą za zapomniane wizyty 375 NOK.
Dopłaty do rachunków za prąd
Rząd przeznaczył 44,7 miliardów NOK na dopłaty do prądu dla gospodarstw domowych w roku 2023. Program pomocowy ma obowiązywać przez cały bieżący rok.
Więcej na ten temat pisaliśmy w TYM artykule.
Niezarejestrowana broń bez mandatu
Teraz można zdać policji niezarejestrowaną broń lub amunicję bez ryzyka, że zostanie się ukaranym za jej posiadanie. Nowy przepis ma pomóc w zmniejszeniu liczby niezarejestrowanej broni. Zdarza się na przykład, iż ktoś dziedziczy broń myśliwską lub amunicję nie mając pewności, czy jej posiadanie jest legalne. Od 1 stycznia można odnieść na posterunek policji na przykład broń gazową, białą bądź palną bez ryzyka otrzymania mandatu za nielegalne posiadanie.
Nowe wymagania dla taksówkarzy
Licencjonowani taksówkarze muszą teraz udokumentować, że ich pojazd jest zarejestrowany w rejestrze pojazdów. Nałożono też na nich obowiązek posiadania widocznego taksometru oraz oświetlenia dachowego.
Sortowanie śmieci
Od 1 stycznia obowiązują bardziej restrykcyjne przepisy dotyczące sortowania śmieci, szczególnie plastiku oraz odpadów biodegradowalnych. Zmiany dotyczą głównie przedsiębiorstw oraz gmin. Nowe przepisy nakładają na gminy oraz przedsiębiorstwa dodatkowe obowiązki, w tym raportowania poczynionych kroków.
VAT na samochody elektryczne
Wcześniej zakup nowego samochodu elektrycznego w Norwegii opłacał się bardziej niż zakup tradycyjnego typu pojazdu. To dlatego, że auta elektryczne zostały zwolnione z podatku VAT. Teraz to się zmienia, za elektryki droższe niż 500.000 NOK trzeba będzie zapłacić również VAT. Auta tańsze wciąż będzie można kupić w lepszej, okrojonej o podatek cenie.
Łatwiejszy kredyt
Od 1 stycznia łatwiej jest dostać kredyt mieszkaniowy w norweskim banku. Wcześniej trzeba było mieć budżet, który pozwalałby na zachowanie płynności finansowej nawet przy stopnie procentowej o 5 punktów wyższej niż w dniu podpisania umowy. Teraz wystarczy mieć finanse pozwalające na zachowanie płynności przy 3 punktach procentowych więcej. W praktyce oznacza to, iż więcej osób starających się o kredyt mieszkaniowy będzie spełniać warunki do jego przyznania.
Warto też wspomnieć, że od 1 kwietnia 2023 roku mają obowiązywać nowe, przyjęte 12 grudnia przez norweski parlament, zasady dotyczące wynajmowania pracowników. W tym czasie zostanie wprowadzony trzymiesięczny okres przejściowy na umowy zawierane z agencjami pracy. Dodatkowo w odrębnych przepisach wprowadzono ograniczony geograficznie zakaz najmu pracowników do prac budowlanych na budowach w Oslo, Viken og Vestfold. Generalnie firmy bemanningowe w Norwegii będą obowiązywać bardziej rygorystyczne zasady w kwestii czasowego wynajmowania pracowników. Firmy tego typu będą musiały posiadać zezwolenie na działalność, co uregulują kolejne, odrębne przepisy. Pracownicy wynajmowani do pracy przez firmę będą mieli prawo do bezpośredniego, stałego zatrudnienia po 3 latach. Wkrótce Ministerstwo Pracy ma przygotować szczegółowy przewodnik dotyczący nowych zasad.
