Oszczędzając na emeryturę zwykle nie zastanawiamy się nad tym, kto jeszcze może dysponować naszymi składkami, chociaż jest to istotna informacja. Zgromadzoną na ten temat wiedzą warto podzielić się z najbliższą rodziną.
Myśląc o sprawach spadkowych oraz dziedziczeniu rzadko bierzemy pod uwagę emeryturę. Te dwie kwestie nie łączą się w jedno, choć w przypadku składek emerytalnych zbieranych w Norwegii, powinny.
Nie wszystkie składki emerytalne w Norwegii są bezpośrednio dziedziczone. W przypadku przedwczesnej śmierci osoby ubezpieczonej duża część zebranego kapitału emerytalnego wraca do systemu, na przykład po to, aby zapewnić środki tym uczestnikom danego filaru, którzy żyją dłużej.
W bezpośredni sposób dziedziczone są w Norwegii tylko składki z następujących form odkładania na emeryturę:
– Emerytura ze stałą składką (innskuddspensjon) – rozwiązanie stosowane zwykle w sektorze prywatnym. W tym sposobie oszczędzania pracodawca odkłada pieniądze na indywidualnym koncie emerytalnym danej osoby ( od 2 do 7% wynagrodzenia).
– Indywidualna umowa ubezpieczeniowa (IPS – individuell pensjonssparing).
– Ekstrapensjon – indywidualne oszczędzanie na emeryturę. Niektóre towarzystwa oferujące tę formę oszczędzania mają w ofercie produkty, w których spadkobiercy ubezpieczonego otrzymują w razie jego śmierci 105% wartości zgromadzonych na koncie środków.
W bezpośredni sposób nie są dziedziczone środki zgromadzone w ramach oszczędzania na emeryturę poprzez: Folketrygden NAV, Pensjonsavtale: Avtalefestet pensjon (AFP), Pensjonsavtale: Fripolise, Ytelsespensjon (YTP).
Filary norweskiego systemu emerytalnego
Norweski system emerytalny składa się z kilku filarów. To, ile będziesz pobierał emerytury po zakończeniu kariery zawodowej w Norwegii, zależy głownie od dwóch czynników – liczby lat przepracowanych w tym kraju oraz zebranych przez ten czas oszczędności emerytalnych.
Na norweską emeryturę mogą się składać trzy filary.
Pierwszy – emerytura z Narodowego Systemu Ubezpieczeń Społecznych Folketrygden (alderspensjon), czyli odpowiednika polskiego ZUS. Środki są wypłacane przez NAV i stanowią główny składnik emerytury.
Drugi (tjenestepension) – emerytura z obowiązkowych programów pracowniczych OTP zwana również Obowiązkową Emeryturą Służbową.
Trzeci – indywidualna umowa ubezpieczeniowa z prywatnym ubezpieczycielem.
Drugi filar emerytalny można wypłacać elastycznie od 62 roku życia. Warto jednak wcześniej sprawdzić, gdzie mamy podpisaną umowę.
Co dzieje się w przypadku śmierci osoby ubezpieczonej?
Saldo osoby ubezpieczonej może być wykorzystywane do wypłaty renty rodzinnej na dzieci w wieku poniżej 21 lat.
Jeżeli saldo jest większe niż suma potrzebna do zapewnienia każdemu dziecku rocznej renty równej kwocie podstawowej ubezpieczenia społecznego, to resztę salda wykorzystuje się do zabezpieczenia renty rodzinnej dla współmałżonka, konkubenta lub zarejestrowanego partnera.
Aby uzyskać pełny wgląd w informacje, kto jest uprawniony do wypłaty środków po śmierci osoby ubezpieczonej, należy przeczytać warunki ubezpieczenia.
Emerytury wypłacane z Norwegii osobom, które nie są w tym kraju rezydentami podatkowymi, podlegają opodatkowaniu w wysokości 15% emerytury brutto (podatek u źródła).
Kto jest uprawniony do dziedziczenia składek z dodatkowego filaru?
Zgodnie z ustawą o emeryturach o zdefiniowanej składce, saldo z konta osoby ubezpieczonej firma ubezpieczeniowa wypłaca:
- Dzieciom do lat 21 (chodzi o dzieci biologiczne, pasierbów, dzieci adoptowane oraz dzieci przybrane)
- Małżonkowi/zarejestrowanemu partnerowi/konkubentowi
- Osobie dziedziczącej
Jeżeli Twój zmarły członek rodziny pracował w Norwegii, jesteśmy w stanie sprawdzić, czy pozostawił saldo z drugiego filaru emerytalnego.
Najczęściej zadawane pytania:
Dlaczego nie widzę wszystkich moich umów emerytalnych?
Nie wszyscy świadczeniodawcy dostarczają informacje o umowach emerytalnych do portalu emerytalnego. Jeśli nie widzisz swojej umowy, skontaktuj się bezpośrednio z ubezpieczycielem. Jeśli nie wiesz, kto jest dostawcą emerytury, musisz skontaktować się ze swoim byłym pracodawcą.
Jak sprawdzić moje saldo emerytalne?
Aby uzyskać dostęp do informacji o swojej emeryturze w portalu emerytalnym, musisz się zalogować. Jeśli nie masz takiej możliwości, istnieje możliwość przesłania dokumentów pocztą tradycyjną.
Co stanie się z moja emeryturą, jeśli przeprowadzę się do Polski?
Środki ze wszystkich Twoich filarów nadal będą ci wypłacane. Upewnij się, że operator środków, na przykład NAV lub towarzystwo ubezpieczeniowe, mają twój aktualny numer konta oraz wszystkie potrzebne dane.
