Norweskie prawo stanowi, że swobodny dostęp do natury jest prawem każdego człowieka. Istnieją jednak pewne ograniczenia.
W Norwegii, podobnie jak w Szwecji i Finlandii, prawo gwarantuje mieszańcom swobodny kontakt z przyrodą.Każdy może korzystać z uroków natury w lesie, w górach, nad morzem lub wzdłuż wybrzeże z względu na to, kto jest właścicielem danego gruntu. Zasada ta nazywa się Allemannsretten.
Teren zewnętrzny i wewnętrzny
W Norwegii istnieją dwa terminy: „teren zewnętrzny” i „teren wewnętrzny”. Teren zewnętrzny to np.: plaża, wydmy, zbiorniki wodne, mokradła, las i góry, a teren wewnętrzny to grunt działkowy, parcela związana z domem mieszkalnym lub domem letniskowym, tereny uprawne, łąki, pastwiska i tym podobne obszary.
Możesz bez ograniczeń przebywać na przykład na plaży czy w lesie (teren zewnętrzny), ale przebywanie na terenach wewnętrznych jest objęte szczególnymi regułami, zwykle należy poprosić o zgodę właściciela danego obszaru.
Zbieranie grzybów, jagód itp.
W norweskim lesie czy na łące można bez ograniczeń zbierać grzyby, jagody, polarne maliny, zioła, kwiaty i inne rośliny z wyjątkiem rzadkich roślin chronionych. Co do malin polarnych (moroszek) ograniczenia istnieją jedynie na terenie okręgów Nordland oraz Troms og Finnmark, gdzie właściciel danego terenu może na nim postawić zakaz zbierania. Jeśli takie zakazy nie są widoczne, każdy ma prawo zbierać maliny, nawet jeśli teren posiada prywatnego właściciela.
Warto zaznaczyć, że nie powinno się zbierać owoców czy innych roślin z czyjegoś pola lub ogrodu. Jeśli widzisz, iż dany teren ma dla właściciela znaczenie ekonomiczne, na przykład jest to pole truskawek, nie możesz ich zbierać bez jego zgody.
W Norwegii wolno bez ograniczeń zbierać wszystko, co znajduje się na plaży, na przykład skorupiaki, muszle, algi itp.
Polowanie i łowienie ryb
Generalnie prawo do polowania na danym terenie ma właściciel ziemi, zatem aby polować na terenie prywatnym, należy uzyskać jego pozwolenie. Myśliwi muszą mieć dodatkowo uiszczone odpowiednie opłaty myśliwskie oraz posiadać licencję, co wiąże się z zaliczeniem egzaminów.
Jeśli chodzi o łowienie ryb w rzekach i jeziorach, według zasady prawo do użytkowania danego terenu należy do właściciela, jednak wiele terenów nie podlega tym regulacjom. Najczęściej prawa do połowów należą do lokalnych stowarzyszeń, to im płaci się opłatę wędkarską, co można łatwo zrobić przez internet.
Jazda rowerem, jazda konna
Rowerzyści mają prawo poruszać się po leśnych ścieżkach dla pieszych, o ile nie przeszkadzają innym użytkownikom trasy. Prawo jest w tym zakresie łagodne i mówi, że jeśli podczas spacerów po lesie dorośli mają na oku dzieci, zaś rowerzyści i miłośnicy jazdy konnej uważają na pieszych, to wszystko jest dozwolone.
Spacer z psem
Od 1 kwietnia do 20 sierpnia psy powinny być trzymane na smyczy podczas spacerów w terenie zamieszkałym. Przez cały rok powinny być na smyczy podczas spacerów na wytyczonych ścieżkach trekkingowych oraz na trasach narciarskich.
Camping i rozpalanie ognisk
Podczas wycieczki w plener namiot można rozstawiać wszędzie tam, gdzie do zabudowań ludzkich jest co najmniej 150 metrów. Jeśli chcesz się rozbić bliżej ludzkiej siedziby, powinieneś zapytać o zgodę właściciela terenu. Podczas campingu nie można zakłócać spokoju mieszkających tam zwierząt, w tym ptactwa. Ważne też, aby pozbierać po sobie wszystkie śmieci.
Co do rozpalania ognisk, generalna zasada jest taka, że nie powinno się ich palić w pobliżu terenów leśnych w okresie pomiędzy 15 kwietnia a 15 września. Dodatkowo w wielu okręgach czy gminach mogą obowiązywać lokalne regulacje zabraniające używania otwartego ognia. W okresach zagrożenia pożarami regulacje bywają bardzo surowe, dlatego warto je sprawdzić na lokalnej stroni gminy, zanim zdecydujesz się rozpalić ognisko czy grilla.
Jako chrust na ognisko można wykorzystywać znajdujące się w okolicy gałęzie czy patyki pod warunkiem, że są suche i martwe (zabronione jest obłamywanie żywych gałęzi drzew).
Opalanie się czy pływanie nago
Nie ma przepisu zakazującego nudyzmu, istnieją jednak przepisy zakazujące „zachowań obscenicznych”. Norweskie prawo jest pod tym względem mało precyzyjne, ale stosunkowo łatwo je zinterpretować. Za zachowanie obsceniczne zostałoby uznane na przykład wyjście bez ubrania do supermarketu, ale nie opalanie się nago na plaży. Za alarmujące zostałoby uznane obnażanie się w towarzystwie dzieci, ale nie pływanie bez kostiumu tam, gdzie znajduje się niewiele osób.
Generalnie w miejscach odosobnionych można przebywać na łonie natury bez ubrania i jeśli twoje zachowanie nie ma w sobie elementów związanych z seksem, nie stanowi to problemu ani w sensie prawnym, ani nie przekracza norm społecznych.
Miłego korzystanie z uroków norweskiej przyrody!