Norges Bank podwyższył stopy procentowe. Główna stopa, czyli stopa depozytowa, wynosi po tej podwyżce 0,75 procent. Kolejna podwyżka została zaplanowana na czerwiec, a do końca roku 2023 stopy procentowe mogą zostać podniesione nawet do poziomu 2,5 procent.
Mieszkańcy Norwegii przez wiele lat przyzwyczaili się do niskich stóp procentowych. Dwie nieznaczne podwyżki wprowadzone w czasie pandemii koronawirusa powodującego COVID-19 były dla niektórych szokiem. Teraz Norges Bank zapowiada, że w nadchodzących miesiącach można się spodziewać kolejnych zmian. Do końca roku 2023 stopy procentowe mogą wzrosnąć do poziomu 2,5 procent.
Droższe kredyty
Podniesienie stóp procentowych oznacza w praktyce, że wiele rzeczy, w tym odsetki od kredytów, będzie droższych. Jeśli ktoś ma na przykład zaciągnięty w banku trzymilionowy kredyt mieszkaniowy, jego miesięczne wydatki związane z obsługą długu zwiększą się o 600 NOK miesięcznie. Cztery kolejne podwyżki oznaczałyby jednak miesięczny wzrosty wydatków już o 2400 NOK w roku 2023.
– Ceny w Norwegii i oczekiwania wobec płac rosną – powiedziała szefowa Banku Centralnego Ida Wolden Bache. – Nasze zadanie to utrzymywanie inflacji na niskim i stabilnym poziomie. Z tego powodu zdecydowaliśmy o podniesieniu stóp procentowych.
Ekonomiści oczekują, że podniesienie stóp procentowych ostudzi nieco rynek nieruchomości. W zeszłym roku ceny mieszkań w Norwegii wzrosły aż o 6,8 procent.
Niepewność na rynkach
Zapowiedzi o kolejnych podwyżkach stóp procentowych w Norwegii nie należy traktować jako czegoś, co zdarzy się na pewno. To w tym momencie jednak najbardziej prawdopodobny scenariusz. Sytuacja na rynkach cechuje się dużą nieprzewidywalnością, szczególnie w związku z wojną w Ukrainie. Niepewne są ceny energii oraz produktów spożywczych w najbliższych miesiącach. Norges Bank postawił na stopniowe podnoszenie stóp procentowych, aby monitorować, jak gospodarstwa domowe zareagują na zmiany. O ile na przykład wysokie ceny energii dają większe dochody do budżetu, to jednocześnie zwiększają koszty firm i wydatki osób prywatnych.
W tym samym czasie ekonomiści spodziewają się w tym roku wzrostu płac o 3,7 procent i o 4 procent w roku 2023. Przewidywany wzrost ceny towarów ma w tym roku wynieść 2 procent.
