Zbierasz grzyby w Norwegii? Pamiętaj o zasadach bezpieczeństwa.
Rozpoczął się sezon grzybowy w Norwegii. Wiele osób chwali się w internecie zebranymi okazami. W Norwegii, podobnie jak w Szwecji i Finlandii, mieszkańcy mają zagwarantowane prawo do kontaktu z naturą. Oznacza to, że grzyby, podobnie jak jagody czy polarne maliny, można przy zachowaniu obowiązujących zasad zbierać właściwie wszędzie. Grzybobrania nie można tylko planować na terenach prywatnych, trzeba też uważać, by nie zakłócać porządku na terenach objętych ochroną.
Warto wiedzieć, że nie wszędzie w Europie coś takiego jest możliwe. Zbieranie grzybów podlega mniej lub bardziej surowym ograniczeniom między innymi w Niderlandach, Francji oraz Włoszech.
Grzyb grzybowi nierówny – sprawdź swoje znaleziska
Norweski Instytut Zdrowia Publicznego przypomina grzybiarzom, by dokładnie sprawdzali swoje znaleziska przed wykorzystaniem ich w kuchni. Nawet doświadczeni grzybiarze powinni poszerzać swoją wiedzę, kiedy oddają się swojemu ulubionemu zajęciu w nowym kraju.
Zebrane grzyby najlepiej jest przynajmniej raz sprawdzić w stacjach kontroli grzybów (nor: soppkontroll). Można też zapisać się na kurs wiedzy o grzybach. Kursy oraz stacje kontroli organizuje Norges sopp- og nyttevekstforbund, czyli Norweski związek ds. mykologii i roślin użytkowych. Na stronie www.soppognyttevekster.no można znaleźć przydatne daty i miejsca kursów oraz kontroli. Aby zlokalizować najbliższe miejsce kontroli, można też posłużyć się aplikacją. W tym roku stacje przeżywają prawdziwe oblężenie, jak dotąd skontrolowano już 15 000 grzybów.
Uwaga na grzyby trujące!
W norweskich lasach rosną zarówno grzyby jadalne, jak i grzyby niejadalne oraz grzyby trujące. Trzeba wiedzieć, że niektóre z najbardziej trujących grzybów w Norwegii mogą do złudzenia przypominać jadalne grzyby zbierane w innych krajach. To właśnie z tego powodu obcokrajowcy często padają ofiarami zatruć grzybami.
Jedne z najbardziej trujących grzybów występujących w Norwegii to:
Krowiak podwinięty (nor. pluggsopp): pospolity grzyb o brązowym kapeluszu z podwiniętym brzegiem, brązowym trzonie i blaszkach, które ciemnieją przy nacisku. Zawiera kilka różnych substancji trujących i może wywołać różne objawy chorobowe. Wymioty, biegunka i bóle brzucha mogą pojawić się w ciągu ½-4 godzin po spożyciu surowego grzyba.
Zasłonak czerwony (nor. spiss giftslørsopp) i zasłoniak podwinięty (nor. butt giftslørsopp): występujący powszechnie w lasach czerwonobrązowy grzyb (czerwone są kapelusz, trzon, blaszki i miąższ) oraz jego „kuzyn” o bardziej zaokrąglonym kapeluszu. Rosną w tych samych miejscach co jadalne pieprzniki trąbkowe. Nawet bardzo niewielka ilość zasłonaka czerwonego lub rudego zawiera wystarczająco dużo trucizny, aby spowodować poważne uszkodzenie nerek. Objawy zatrucia pojawiają się najwcześniej dopiero po 2 dniach od spożycia i mogą przypominać objawy grypy.
Muchomor sromotnikowy (nor. grønn fluesopp) i muchomor jadowity (nor. hvit fluesopp). Nawet bardzo mała ilość każdego z nich może spowodować poważne zatrucie. Pierwsze objawy pojawiają się po 6 godzinach od spożycia. Istnieje duże ryzyko, że w ciągu 2-4 dni może dojść do groźnego dla życia uszkodzenia wątroby
Szczególną uwagę trzeba zwrócić na koźlarze pomarańczowożółte, które w Polsce są chętnie zbierane, natomiast w Norwegii mogą mieć nieco inny skład chemiczny. Koźlarz pomarańczowożółty jest jadalny, pod warunkiem, że jest gotowany przez przynajmniej 15 minut. Koźlarz pomarańczowożółty niewystarczająco ugotowany jest najprawdopodobniej grzybem powodującym większość przypadków dolegliwości żołądkowych w Norwegii. Mdłości, wymioty, biegunka i bóle brzucha pojawiają się najczęściej w kilka godzin po spożyciu tego grzyba. Objawy te przeważnie przechodzą w ciągu 1-2 dób. W przypadku spożycia dużej ilości, dolegliwości żołądkowe mogą stać się bardzo silne i mogą wymagać leczenia szpitalnego.
W przypadku podejrzenia zatrucia skontaktuj się z Giftinformasjonen, czyli Norweskim Centrum Informacji Toksykologicznej. Telefon 22 59 13 00 jest czynny całą dobę.
